باز‌شناسی نقش فیلم مستند در آموزش تاریخ

author

  • ویدا همراز استادیار دانشکدة صدا و سیما
Abstract:

تاریخ مجموعه‌ای سترگ دربارۀ زندگی اقوام و ملت‌های گوناگون در گذر زمان است. ملت‌ها می‌کوشند با حفظ دانش تاریخی و انتقال آن به نسل‌های بعد هویت خود را پاس دارند. اما ماهیت غیر‌عینی تاریخ و انقطاع زمانی میان گذشته و حال رویدادهای تاریخی را برای نسل امروز تجربه‌ناپذیر می‌سازد که این حفظ و انتقال دانشِ تاریخی را دشوار می‌کند. در نظام‌های آموزشی جدید، هدف از آموزش تاریخ به‌خاطرسپردن اسامی متعدد نیست، بلکه تقویت قدرت تحلیل افراد از رویدادهای تاریخی و بررسی تأثیر آن در زندگی امروز جوامع انسانی است. بر این اساس، یافتن راه‌های بهتر در آموزش تاریخ و آسیب‌شناسی شیوه‌های کنونی آموزش تاریخ یکی از مهم‌ترین حوزه‌های علوم انسانی است و همواره مورد توجه صاحب‌نظران بوده است. یکی از موضوعات مؤکد در آموزش تاریخ به‌کارگیری انواع رسانه‌ها برای کمک به درک بهتر مخاطبان از موضوعات درسی است، اما متأسفانه آموزش تاریخ در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است. فیلم یکی از ابزارهایی است که می‌تواند به انتقال اطلاعات به مخاطبان و بازسازی گذشته در ذهن آنان کمک کند. در میان انواع فیلم‌ها، گونه‌های مختلف فیلم مستند به لحاظ اتکا بر واقعیات و منابع متقن یکی از بهترین ابزارهای آموزش تاریخ و بازنمایی رویدادهای گذشته برای مخاطبان است. این مقاله براساس نظریه‌های رایج در دو حوزة فیلم‌های مستند و آموزش نوین در جست‌وجوی بازشناسی جایگاه و اهمیت فیلم مستند در آموزش تاریخ و با هدف مطالعة بین‌رشته‌ای در دو حوزۀ تاریخ و هنر نگاشته شده است. در این مقاله تأکید شده که استفاده از هرگونه فیلم و تصویر متحرک که براساس واقعیت ساخته‌شده نیازمند شناخت اولیۀ استادان و آموزگاران از انواع فیلم مستند و کاربردهای آموزشی آن دربارۀ تاریخ اجتماعی و سیاسی کشورهای گوناگون است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

باز شناسی نقش فیلم مستند در آموزش تاریخ

تاریخ مجموعه ای سترگ دربارۀ زندگی اقوام و ملت های گوناگون در گذر زمان است. ملت ها می کوشند با حفظ دانش تاریخی و انتقال آن به نسل های بعد هویت خود را پاس دارند. اما ماهیت غیر عینی تاریخ و انقطاع زمانی میان گذشته و حال رویدادهای تاریخی را برای نسل امروز تجربه ناپذیر می سازد که این حفظ و انتقال دانش تاریخی را دشوار می کند. در نظام های آموزشی جدید، هدف از آموزش تاریخ به خاطرسپردن اسامی متعدد نیست، ...

full text

تحلیل رتوریکی فیلم مستند زیست‌محیطی

در این مقاله با استفاده از روش کیفی و تکنیک تحلیل رتوریکی، یکی از مستندهای ساخته شده درباره بحران زیست‌محیطی دریاچه ارومیه را مورد مطالعه قرار داده‌ایم. برای دستیابی به این هدف، نویسندگان پنج مقوله محوری در تحلیل رتوریکی مستندهای زیست‌محیطی درباره بحران پیشنهاد کرده‌اند که می‌تواند راهگشای دیگر پژوهشگران نیز واقع شود. این مقوله‌ها عبارتند از: کاراکترها، رتوریک خطای انسانی و تعیین مقصر، جاذبه‌ها...

full text

بازنمایی مراسم «اهل هوا» در فیلم مستند «باد جن»

فیلم مستند «باد جن» ساخته ناصر تقوایی، به بازنمایی مراسم «زار» در جنوب ایران می‌پردازد. در این مقاله نویسندگان تلاش کرده‌اند تا با تحلیل ارتباطی متن این فیلم، به این پرسش‌ها پاسخ دهند که: کدامیک از ابعاد این مراسم در این فیلم بازنمایی شده‌اند؟ آیا فیلم باد جن توانسته کارکردهای اجتماعی این مراسم را مستند کند؟ و مهم‌تر اینکه آیا این مراسم معنایی ملموس به زندگی افراد می‌بخشد؟ برای این منظور از سنت...

full text

ساختارشناسی فیلم مستند آرشیوی

این پژوهش، به بررسی ساختار «فیلم مستند آرشیوی» می پردازد. علی رغم اهمیت مستندهای آرشیوی، از لحاظ انواع کاربردهای متنوع تلویزیونی، بویژه در شبکه- های مستند و خبری سراسر جهان، به نظر می رسد کمتر آثار قابل اعتنایی به این شیوه در تلویزیون کشور ما تولید می شود. از دلایل این کمبود، فقدان شناخت علمی، حرفه ای و تئوریک در این زمینه است. این پژوهش با روش اسنادی و همچنین مصاحبه با کارشناسان و با هدف شن...

15 صفحه اول

بررسی نقش فن آوری نوین رسانه ای در تولید فیلم های مستند با موضوع حیات وحش

تولید فیلم های مستند با موضوع حیات وحش و طبیعت در شبکه های تلویزیونی سراسر جهان به جایگاهی از کمیت، کیفیت و رقابت رسیده است که باید با دیدی کاملا متفاوت، به پی ریزی و طراحی بنای آن اقدام کرد. داشتن دانش فنی و تسلط بر تجهیزات روز بدون تردید یکی از رازهای موفقیت بهترین مجموعه های روز دنیاست. مستندسازان حیات وحش با به خدمت گرفتن تجهیزات نظامی و نیز دیگر علوم تمام توان خود را برای ارائه ی تصویری نو...

full text

بازنمایی مراسم «اهل هوا» در فیلم مستند «باد جن»

فیلم مستند «باد جن» ساخته ناصر تقوایی، به بازنمایی مراسم «زار» در جنوب ایران می پردازد. در این مقاله نویسندگان تلاش کرده اند تا با تحلیل ارتباطی متن این فیلم، به این پرسش ها پاسخ دهند که: کدامیک از ابعاد این مراسم در این فیلم بازنمایی شده اند؟ آیا فیلم باد جن توانسته کارکردهای اجتماعی این مراسم را مستند کند؟ و مهم تر اینکه آیا این مراسم معنایی ملموس به زندگی افراد می بخشد؟ برای این منظور از سنت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 2

pages  147- 158

publication date 2012-02-29

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023